Ondermijnende criminaliteit, daar waar boven- en onderwereld met elkaar verweven zijn, krijgt speciale aandacht in het Integraal Veiligheidsplan van de gemeente Ede. Onder deze noemer staan vijf aandachtspunten centraal: witwassen, illegaal gokken, milieu, mensenhandel én hennep en drugs. De redactie van Bureau Spotlight wil graag weten: hoe werkt de gemeente hieraan? “Deze aandachtsgebieden omvatten criminele activiteiten waarvan we in onze gemeente zeggen: dit vindt hier meer dan gemiddeld plaats”, aldus Verhulst. De focus gaat hierbij voor een deel naar het buitengebied, dat kwetsbaar is voor drugscriminaliteit.
Een Veiligheidsplan betekent dat er werk aan de winkel is. Maar vat krijgen op het Edese buitengebied blijkt lastig. Regelmatig worden hennepkwekerijen en drugslabs aangetroffen in de gemeente en vermoedelijk is dat nog maar het topje van de ijsberg. Verhulst: “Ik denk dat iedereen in het buitengebied hetzelfde denkt: waarom zou ik mijn buurman verraden? Hij zal er wel een reden voor hebben.” Maar die houding bevalt de burgemeester niet. “Je hebt er zelf wel de gevolgen van. Jij betaalt belasting, die criminelen doen dat niet. En kijk in welke positie jouw buurman terechtkomt! Eenmaal in die criminaliteit, kom je er niet meer uit.”
Misdaadseries
Volgens de burgervader is het belangrijk dat mensen zich bewust zijn van de gevolgen. Daarbij moet het probleem dichterbij de mensen geplaatst worden.. “Als ik zeg dat criminelen ergens pilletjes draaien, denken veel mensen: laat ze lekker. Ik richt de aandacht op de ontwrichting. Het richt mensen én de maatschappij ten gronde.” Drugsafval is daar een praktisch voorbeeld van.
Maar het probleem is groter dan Ede, zo zegt de burgemeester. “Het is in Nederland bijna makkelijk om drugs te produceren en de pakkans is zo klein.” Hij haalt daarbij graag Nederlandse misdaadseries aan. “Kijk naar Mocromaffia. Ze vinden een bedrijventerreintje, de productie komt snel tot stand en als ze gepakt worden, staan ze zo weer buiten de tralies.” Het is een van zijn grootste frustraties. “Moet je kijken wat ze allemaal aangericht hebben in de tussentijd. Dan hebben we het nog niet over de verslavende werking van drugs. Hele gezinnen gaan kapot aan die problematiek.”
Onaantastbaar
Waar het drugscriminelen om te doen is? “Geld. In zo’n serie als Hollands Hoop zie je hoe het gaat, hè.” De burgemeester vervolgt: “Zo’n serie is enorm aangezet natuurlijk, maar je ziet wel hoe groot zo’n crimineel netwerk is en al die mensen draait het alleen om geld.” Verhulst focust als burgemeester dan ook graag op het afpakken van spullen van criminelen. “Dat is effectief. Al sta je zo weer buiten, je keldert op de sociale ladder in het criminele circuit.” Hij wil de onaantastbaarheid van criminelen afnemen. “Dat je afgevoerd wordt in je pyjamaatje, terwijl je vrouw en kinderen nergens vanaf wisten: dat moet je laten zien.”
Maar bij die stevige aanpak komt de burgemeester niet helemaal ongeschonden uit de strijd. Een paar maanden geleden werd Verhulst teruggefloten door de rechter nadat hij een vakantiehuis, waar een topcrimineel werd opgepakt, sloot. “Ik vond dat de eigenaar had moeten weten aan wie hij verhuurde. Dat noemen we zorgplicht.”, legt hij uit. Maar de rechter ging niet mee in die redenatie. Toch zou Verhulst het zo weer doen. “Ik ben niet bang om tegen schenen te trappen.” Recentelijk sloot de burgemeester nog een productielocatie in Deelen.
Genoeg werk
Hoewel dat daadkrachtig klinkt, blijft de aanpak van drugscriminaliteit lastig in Ede. Bewustwording en een georganiseerde aanpak: burgemeester Verhulst benadrukt het graag. Met spannende televisieseries legt hij drugscriminaliteit en ondermijning eenvoudiger uit, maar wat zich daadwerkelijk afspeelt in de gemeente Ede… dat is lastig te zeggen. Het geeft de ernst van de problematiek aan, maar niet altijd hard resultaat.
“We doen heel veel in de aanpak en we merken dat dat werkt. We zitten er echt bovenop”, licht de burgemeester toe. Maar Ede blijft een gemeente met veel landelijk gebied en dat bemoeilijkt de aanpak. “Er is hier veel ruimte. Dat maakt dat we, ondanks de aanpak en de samenwerking met verschillende partijen, nooit alles in de gaten kunnen houden.”
Wat we weten uit gegevens van de gemeente Ede is dat in 2017 en 2018 respectievelijk 13 en 10 hennepkwekerijen en drugspanden aangetroffen werden, maar de vraag blijft nog steeds: hoe groot is de drugscriminaliteit in Ede? We weten het simpelweg niet. Verhulst: “Het voelt soms als dweilen met de kraan open. We denken dat het om een paar grijpstuivers gaat, maar het is zo’n enorme business.” Zijn strijdvaardige houding zal hij er echter niet door verliezen. Hij besluit: “Er is in ieder geval genoeg werk te doen.”
Herken jij in het geschetste beeld van burgemeester Verhulst of juist niet? De redactie van Bureau Spotlight is benieuwd naar de ervaring van inwoners van de gemeente Ede. Laat hieronder een reactie achter of stuur een mail naar [email protected].
