“In de gehele Gelderse Vallei is een stijging van ongeveer 30 procent ten opzichte van 2022 waarneembaar”, vertelt Jacco van den Essenburg van Stichting Burgerinitiatief Nederland. “Dat is vergelijkbaar met het landelijk gemiddelde. Armoede is dus niet een probleem dat zich alleen in de Randstad afspeelt.” Burgerinitiatief Nederland helpt huishoudens die niet van hun inkomen kunnen rondkomen. Niet iedereen die overheidssteun goed kan gebruiken komt daar ook voor in aanmerking. Daarvoor verdienen zij bijvoorbeeld te veel. “In Veenendaal vallen zo’n tachtig gezinnen tussen wal en schip en in Woudenberg 225”, zegt Van den Essenburg. Het Burgerinitiatief ondersteunt momenteel ruim 11 honderd huishoudens in de Utrechtse Heuvelrug en Gelderse Vallei.
Tussen wal en schip
In 2021 maakten 5300 Veenendalers en 8700 Edenaren aanspraak op inkomensregelingen. Maar daarbuiten komen ook ondernemers met ‘corona-schulden’, studenten, AOW’ers en gezinnen met tweeverdieners in moeilijkheden, ziet Van den Essenburg. Die laatste groep is ‘nieuw’, volgens Van den Essenburg. “Deze gezinnen met kinderen worden vaak tot de middeninkomens gerekend, maar zelfs zij die in kleine dorpen leven, komen nu in de knel, met name omdat schoolkosten duurder zijn geworden.” Het Burgerinitiatief steunt deze gezinnen door bijvoorbeeld schoolspullen te financieren. “In de Gelderse Vallei deelden we vorig jaar ongeveer driehonderd schoolpakketten uit met onder andere laptops. Dit jaar hebben we al zo’n zeshonderd pakketten uitgegeven.” De voornaamste oorzaak van deze sterke toename is de inflatie die levensmiddelen en brandstof duurder maakt.
Ook predikant Labee van de gereformeerde Adventkerk in Veenendaal ziet dat kerkleden meer financiële steun nodig hebben. “We hebben een flinke spaarpot, waarmee we via de diaconie maatwerk aan kerkleden leveren. Zo kan een wasmachine worden aangeboden, een voedselpakket of een rekening worden betaald.” Deze uitgaven zijn vorig jaar met 10 procent toegenomen ten opzichte van 2021.
Hoog op agenda
Gemeente Veenendaal maakte vorige week bekend dat er het afgelopen jaar 33 procent meer aanspraak is gedaan op financiële ondersteuning via de gemeente. Volgens de gemeente komt dit vooral doordat meer mensen op de hoogte zijn van de ondersteuning die ze kunnen aanvragen. Doordat er meer aanvragen zijn moet de gemeente ongeveer €280.000 extra vrijmaken voor armoedebestrijding. In de gemeente Ede is een daling te zien in het aantal huishoudens met bijstand, wat volgens hen te maken heeft met de aangetrokken werkgelegenheid. Wel maken meer mensen aanspraak op inkomensondersteunende regelingen zoals ‘meer kinderen meedoen’ en ‘meer volwassen meedoen.’
Het Centraal Planbureau berekende vorige maand dat als er niks wordt gedaan, in 2024 bijna 1 miljoen Nederlanders in armoede leven. Cijfers van het Nibud toonden in 2022 aan dat 37 procent van de Nederlandse huishoudens moeite heeft met rondkomen. De meeste huishoudens met een laag inkomen ervaren financiële problemen met onverwachte noodzakelijke kosten en grote uitgaven zoals het vervangen van versleten meubels. Bij het demissionaire kabinet staat armoedebestrijding inmiddels hoog op de agenda. Zij maakt onder andere geld vrij om het kindgebonden budget en de huurtoeslag te verhogen.
Monique 35 jaar
Huishouden: partner en 4 kinderen
Ik vond het heel erg moeilijk om aan de bel te trekken. Het voelt voor mij als falen. Mensen om mij heen snappen het ook vaak niet. “Maar je man werkt toch.” Krijg ik dan te horen. Ik heb constant het gevoel dat ik mijzelf moet verantwoorden. Een aantal jaar geleden hadden wij een schuld bij de belastingdienst, omdat we te veel toeslagen kregen en dat ineens moesten terugbetalen. Nu houd ik alles in de gaten, zodat ik zeker weet dat ik dat nooit meer hoef mee te maken. Het hebben van geen geld was voor mij een traumatische ervaring. Ik weet dat er mensen zijn die het slechter hebben. Maar we moeten alles afwegen.
Willemijn 28 jaar
Huishouden: Alleenstaand
Ik ben constant angstig dat er iets gebeurt dat geld kost. Bijvoorbeeld dat ik een lekke band krijg of dat er iets met mijn lichaam gebeurt. Ik ben hypermobiel en kan maar zes keer per jaar naar de fysio toe. Elke dag moet ik weer keuzes maken over waar ik mijn geld aan uitgeef. Ik kan me nu al zorgen maken over februari. Dan zijn er meerdere kennissen uitgerekend, mijn vader en mijn broertje zijn jarig. Ik weet niet hoe ik die cadeaus allemaal moet betalen. Daarnaast zie ik ook dat het OV steeds duurder wordt. Soms moet ik er dan voor kiezen om niet naar familie te gaan, omdat ik het niet kan betalen.
| Nicole 48 jaar
Huishouden: partner en 6 kinderen Aan de buitenkant zie je niet dat er bij ons armoede is. Ik verdien te veel geld om in aanmerking te komen voor hulp via de gemeente. Gelukkig kon ik bij burgerinitiatief terecht, anders denk ik niet dat ik er nu nog was. Ik stond echt op instorten. Met de nieuwe plannen van Prinsjesdag ben ik niet blij. Waar gaat het heen? Ik zie alleen maar meer armoede komen. Als het energieplafond eraf gaat weet ik niet meer hoe ik mijn eten en een warm huis moet betalen. Dat scheelt mij ongeveer 200 euro per maand. Dan word ik nog meer afhankelijk van een stichting, maar het liefst wil ik het als moeder gewoon zelf kunnen regelen voor mijn kinderen. |
Oproep
Raak je gestrest bij de kassa of je wel voldoende geld hebt of lig je wakker van de rekeningen die nog moeten worden betaald? De uitdagingen rondom geldzorgen zijn divers. Deze verhalen bundelen we in een creatief programma rondom geldzorgen, waarin we samenwerken met kunstenaars. Vorig jaar organiseerden we in Ede een avond waarbij jonge mantelzorgers in gesprek gingen met Edsese wethouder Van der Schans over hun zorglast en de ondersteuning die zij hierbij nodig hebben.
Wij horen ook graag jouw verhaal. Kom in contact met Cathérine via catherine@bureauspotlight.nl.
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van het Mediafonds Provincie Utrecht.
