Hoewel Facebook wel spreekt van een verbod op Zwarte Piet, is het een klein onderdeel van grotere stappen in het beleid van het social mediaplatform. De afgelopen jaren richtte de organisatie zich al op het verbieden van andere vormen van haatzaaien en racisme, zo is het verboden om zwarte mensen te vergelijken met apen of Joden met ratten. Een verbod op Joodse karikaturen en blackface ligt dan ook in het verlengde van die eerdere stappen.
Wat is blackface?
Blackface is de imitatie van zwarte mensen door witte mensen, waarbij witte mensen het gezicht zwart opmaken. In de Verenigde Staten vormde blackface in de negentiende eeuw een populaire vorm van theater waarin Afro-Amerikaanse slaven als karikatuur werden neergezet. Dit duurt tot in de twintigste eeuw, maar steeds meer mensen beseffen dat blackface een duidelijke uiting van racisme is.
Facebook ziet Zwarte Piet als voorbeeld van blackface: de imitatie van zwarte mensen door witte mensen. Om die reden wordt Zwarte Piet verbannen van het sociale medium.
Wat deze beslissing echter bijzonder maakt, is de manier waarop het raakt aan de Nederlandse cultuur. Die cultuur waar Zwarte Piet, maar de laatste jaren vooral de discussie rondom Zwarte Piet, voor velen zo’n groot onderdeel van lijkt. Dat wereldwijd al decennia lang gestreden wordt tegen blackface, die imitatie van zwarte mensen door witte mensen, vinden velen irrelevant.
Persvrijheid
Dat Facebook onder andere gaat letten op Joodse karikaturen en blackface, waaronder dus Zwarte Piet, is een feit. Het roept echter ook de vraag op tot hoe ver Facebook gaat. Mogen nieuwsmedia, zoals Bureau Spotlight, ook geen afbeeldingen van Zwarte Piet plaatsen als dit onderdeel is van het nieuws? En hoe verhoudt dit zich tot de persvrijheid? Eerder schreven we al over Facebook en de beperkingen waar wij als redactie tegenaan lopen.
Voor nu is het afwachten wat de uitbreiding van het controlebeleid van Facebook in de praktijk teweegbrengt. Overschrijdingen moeten eerst gemeld worden door gebruikers, waarna medewerkers van Facebook de melding beoordelen. De toekomst zal uitwijzen hoe vaak melding gedaan wordt en wat de gevolgen hiervan zijn.
