Bouw (55) woont al heel zijn leven in de gemeente Ede. Hij is geboren en opgegroeid in Lunteren en later verhuisd naar Ederveen, waar hij inmiddels zo’n 25 jaar woont. Regelmatig springt hij op de racefiets. ,,Ik geniet van het groen in deze omgeving.”
Als voorzitter van de dorpsraad vertegenwoordigt hij al tien jaar de belangen van de inwoners. ,,We zijn geen actiegroep”, benadrukt hij. ,,Maar het thema woningbouw leeft hier wel.”
Regio Foodvalley wil tot 2040 40.000 woningen erbij bouwen. De omgeving van station Veenendaal-De Klomp is in beeld voor de bouw van vijftienhonderd woningen of meer tussen 2030 en 2040. Het gebied tussen de kernen De Klomp en Ederveen behoort tot het zoekgebied.
Waar de woningen zullen landen, weet nog niemand. Juist de weinige informatie over de woningbouwplannen zorgt in het 3600 inwoners tellende Ederveen voor onrust. ,,Dat zijn meer woningen erbij dan Ederveen nu telt”, weet Bouw.
Tijdens bijeenkomsten van de dorpsraad wordt vaak over koetjes en kalfjes gepraat, vertelt hij. Behalve als het over woningbouw of verkeer gaat. ,,Dan zit de zaal vol.” Bewoners mailen en bellen Bouw ook regelmatig met vragen hierover of uiten hun zorgen. ‘Wat gaat er met de huishoudens gebeuren die in het zoekgebied wonen?’ en ‘Voor wie worden de woningen eigenlijk gebouwd?’ zijn een paar van de vragen in zijn inbox.
Iedereen kent elkaar
Die belangstelling begrijpt Bouw goed. Hij vindt die tekenend: ,,Ederveners zijn anders dan inwoners van Bennekom of Wageningen. We gaan hier niet zo snel de barricades op.” Elk dorp heeft zijn eigen moraal, betoogt hij. ,,In Ederveen kent iedereen elkaar. Hier was je je auto niet op zondag, omdat je de rust niet wil verstoren. En toen mijn zwager overleed, kwam de buurvrouw langs om soep te brengen. Dat maakt het fijn om hier te wonen.”
Inwoners zijn bang die typisch dorpse karakteristiek te verliezen als er in één keer een heel dorp bij wordt gebouwd. ,,1500 woningen is veel te massaal”, stelt Bouw. ,,Veel bewoners vrezen voor gelijksoortige taferelen als in de Enka-wijk, waar mensen vanuit de Randstad naartoe trekken die verder geen binding met de regio hebben. Dat gaat ten koste van de leefbaarheid. Bovendien verdringen zij huidige inwoners op de woningmarkt, wat prijsopdrijvend werkt.”
Bouw pleit ervoor geleidelijk nieuwe woningen te bouwen. Dat komt volgens hem de leefbaarheid ten goede.
Onrust door onzekerheid
Bouw benadrukt dat veel inwoners van Ederveen helemaal niet tegen woningbouw zijn. ,,Wij willen ook dat onze kinderen ergens kunnen wonen.” En hij erkent dat er nog maar weinig plekken in de gemeente Ede zijn waar nog kan worden gebouwd, ,,maar we moeten voorkomen dat dit het afvoerputje van dit gebied wordt.” Want massale woningbouw gaat onmogelijk samen met behoud van leefbaarheid, is zijn overtuiging.
De onzekerheid over het plan veroorzaakt onrust in het dorp, vertelt hij. ,,Veel bewoners vragen zich af of de gemeente Ede wel de regie neemt over de woningbouw: worden de belangen van de bewoners voldoende meegenomen, of wordt er meer prioriteit aan marktpartijen gegeven, zoals projectontwikkelaars?”
De gemeente had controle kunnen houden door sneller te handelen en gebruik te maken van het voorkeursrecht, denkt Bouw. Dan zijn grondeigenaren verplicht om hun grond bij verkoop eerst aan de gemeente aan te bieden. ,,Dan heb je minder kapers op de kust die grond in het zoekgebied willen kopen om er een financieel slaatje uit te slaan, heeft de gemeente meer controle en is er minder onrust in het dorp.”
Dit is het derde artikel van de serie ‘Woningbouw in Foodvalley’. Deze productie is een samenwerking tussen Bureau Spotlight en De Gelderlander. Morgen het laatste deel: ‘Woningbouwplan stuwt grondprijs naar recordhoogte’.
Deze publicatie is tot stand gekomen met de steun van Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten.
